Zapraszamy w czwartek 17.10 o godzinie 19:00 na otwarcie wystawy Przestrzeń społeczna. Projekty zagospodarowania Parku Winnego
i Placu Słowiańskiego w Zielonej Górze
artyści: Jan Berdyszak, Anna i Krystian Jarnuszkiewiczowie, Grzegorz Kowalski i Maciej Szańkowski
kuratorzy: Marta Gendera, Piotr Słodkowski
Wystawa czynna do 03.11.2013
Wystawa Przestrzeń społeczna przypomina mieszkańcom miasta o projektach zagospodarowania Parku Winnego i Placu Słowiańskiego w Zielonej Górze, które zaprezentowano podczas Zielonogórskich Spotkań Rzeźbiarskich w 1976 roku. Obie koncepcje powstały w wyniku ścisłej współpracy Jana Berdyszaka, Anny i Krystiana Jarnuszkiewiczów, Grzegorza Kowalskiego i Macieja Szańkowskiego i nigdy nie zostały zrealizowane w przestrzeni miasta. Ideą artystów była praca w grupie przy jednoczesnym zachowaniu indywidualności każdego z uczestników projektu. Twórcom zależało na tym, by wspólnie ukształtować przestrzeń społeczną / publiczną Zielonej Góry. Chcieli oni wpłynąć na codzienne doświadczanie tych miejsc poprzez wprowadzenie nowych efektów wizualno-akustycznych. Jednocześnie wpływając na codzienność jej mieszkańców dzięki wprowadzeniu wrażeń zmysłowych towarzyszących doświadczaniu obu z tych miejsc. Jednocześnie w projektach rysuje się sprzeciw wobec zacierania śladów niemieckiej obecności na Ziemiach Zachodnich i donośny głos za poszanowaniem zastanego dziedzictwa kulturowego.
Przestrzeń społeczna może stanowić odpowiednik dzisiejszej przestrzeni publicznej, rozumianej jako miejsce otwarte dla wszystkich, kształtujące codzienność społeczności, która z niego korzysta. Myślenie o projektowaniu miasta dla mieszkańców to problem aktualny dziś dla wielu miejskich ośrodków, dzielnic, osiedli, także dla Zielonej Góry. Projekty zagospodarowania Parku Winnego i Placu Słowiańskiego z 1976 roku stanowią przykład myślenia, które wciąż nie traci na aktualności. Data pracy zespołu nad obiema koncepcjami pozwala odnaleźć w projektach związki ze znaczącym wydarzeniem dla kolejnych Złotych Gron w Zielonej Górze - plenerem w Łagowie Lubuskim w 1974 roku, którego wynikiem była Karta Łagowska, regulująca zasady projektowania miast tak, aby tworzyły one przede wszystkim przyjazne otoczenie dla człowieka - otwartej przestrzeni społecznej.
Przywołując oba projekty, wystawa zadaje zarazem pytania o sposób reprezentacji tego, co minione, i kładzie nacisk na polifonię śladów historii / pamięci. Wehikułom przeszłości, takim jak autentyczne plansze i rysunki objaśniające założenia projektów, towarzyszą fotografie dokumentujące ekspozycję z 1976 roku. Na te artefakty nakłada się także indywidualna pamięć świadków historii, Jana Berdyszaka i Grzegorza Kowalskiego, zgodnie z wymogami Historii Mówionej przywołana przede wszystkim w postaci nagrania audio, a dodatkowo - w formie transkrypcji.
Dokumentację projektów prezentujemy dzięki uprzejmości Prof. Grzegorza Kowalskiego oraz Muzeum Akademii Sztuki Pięknych w Warszawie. Fragmenty rozmów z Prof. Janem Berdyszakiem i Prof. Grzegorzem Kowalskim stanowią część projektu Złote Grono i Biennale Sztuki Nowej w pamięci świadków historii realizowanego przez Fundację Salony i Galerię BWA.
