Kto jest blisko
Basia Bańda / Aleksandra Kubiak
kurator Wojciech Kozłowski
BWA Zielona Góra
16.06-9.07.2023
Tytułowe pytanie/stwierdzenie, będące jednocześnie tytułem pracy Aleksandry Kubiak zrealizowanej specjalnie na tę wystawę, odsyła nas do idei współpracy, przyjaźni, relacji, wspólnoty. Pozornie to co robią obie artystki wydaje się diametralnie różne: medialnie, formalnie, treściowo. A jednak - eksplorowanie wątków autobiograficznych, odwoływanie się do emocji, dziecięcych traum, nieprzetłumaczalnych lęków, utraty bliskich, pozwala na stwierdzenie, że redukują one ciśnienie rzeczywistości poprzez twórczość. Nie jest to klasycznie rozumiana autoterapia - mamy tu do czynienia raczej z oswajaniem bólu, odważnym patrzeniem na wewnętrzne problemy, korzystaniem z łagodzącej/tłumaczącej roli marzenia sennego, opowiadaniem sobą, swoim ciałem i intuicją.
Kto jest blisko, nie tylko dosłownie i fizycznie, ten rozumie.
Obie artystki pracują w Instytucie Sztuk Wizualnych UZ, spotykają się też w życiu prywatnym, mają także pracownie w Fundacji Salony. Ich kolejna, czwarta już wspólna wystawa jest przykładem konfrontacji postaw, w relacji ale jednoznacznie oddzielnie.
Wystawie towarzyszą książki wydane przez galerię BWA w Zielonej Górze, poświęcone sztuce obu artystek, będące podsumowaniem ponad dwudziestu lat ich twórczości. Wydawnictwa te znalazły się
w ścisłym finale organizowanego przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek konkursu na najpiękniejszą książkę roku 2022.
BASIA BAŃDA
(ur. 1980), w latach 2001–2006 studiowała malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (dyplom w pracowni Jarosława Kozłowskiego, 2006). Od 2008 roku pracuje na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Zielonogórskiego, początkowo jako asystentka w pracowni malarstwa Ryszarda Woźniaka, od 2021 roku prowadzi samodzielną pracownię. Mieszka i pracuje w Zielonej Górze.
ALEKSANDRA KUBIAK
(ur. 1978), artystka wizualna, autorka performansów, filmów, form przestrzennych. Bada społeczną skuteczność sztuki. W latach 2001–2013 roku wraz z Karoliną Wiktor współtworzyła Grupę Sędzia Główny. W 2010 wznowiła działalność indywidualną, realizując film Dolce Vita (2011). Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Z Grupą Sędzia Główny nominowana do nagród Paszporty Polityki (2011) i Spojrzenia (2007), artystki zostały laureatkami Międzynarodowego Konkursu Performansu w Trydencie (2007) i Nagrody TVP Kultura (2005). Od 2014 tworzy autobiograficzny cykl dzieł, w którym łączy często trudne, rodzinne doświadczenia z eksperymentami na polu działań filmowych, na styku performansu, filmu dokumentalnego, teatru. Pracuje z aktorami, jest autorką scenariuszy, pisze teksty, reżyseruje. W 2016 na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu obroniła stopień doktora sztuki pod kierunkiem Izabelli Gustowskiej (we współpracy z Markiem Wasilewskim). Od 2017 pracuje w Instytucie Sztuk Wizualnych na Uniwersytecie Zielonogórskim. Mieszka w Zielonej Górze, gdzie współpracuje z Fundacją Salony oraz Galerią BWA.
Autorem identyfikacji wizualnej wystawy jest Feliks Marciniak.
1. Aleksandra Kubiak
Myślała o nim Mru
2020, film, 30 min.
scenariusz i reżyseria: Aleksandra Kubiak
występują: Cezary Zygmunt Molenda, Aleksandra Kubiak
zdjęcia: Krzysztof Gawałkiewicz, Rafał Bociek, Grzegorz Lipiec
montaż: Krzysztof Gawałkiewicz, Aleksandra Kubiak
udźwiękowienie i korekcja kolorów: Rafał Bociek
muzyka: Vonsechsundachtzig (Ewelina Masztanowicz, Michał Fryc)
tłumaczenie: Iza B- Kelly, Simon Kelly
"Słomiany kutas", rzeźba, 2020: Aleksandra Kubiak we współpracy z Tomaszem Relewiczem
partnerzy: Fundacja Alexandra i Renaty Camaro, Fundacja Współpracy Polsko - Niemieckiej,
Instytut Sztuk Wizualnych UZ, Tavana Studio
produkcja: Aleksandra Kubiak
specjalne podziękowania dla: Michał Markiewicz, Dagmar Schmengler, Dariusz Łodyga,
Rafał Bociek, Paula Anke, Alexander und Renata Camaro Stiftung
„Myślała o nim Mru” – nowy film Aleksandry Kubiak opowiada historię pewnych miłości. Kwerenda, którą artystka przeprowadziła w Fundacji im. Renaty i Alexandra Camaro, prowadzi ją od biografii Alexandra Camaro, do wspólnych im obszarów zainteresowań. Ważne są dla nich przeżyte traumy, praktyka w sztuce performance, eksperymenty łączące film i teatr, a także refleksja nad pustką świata. W filmie Kubiak powołuje do życia tajemniczą postać Mru, którą gra Cezary Zygmunt Molenda. Mru jest jednocześnie malarzem, poetą, kwiaciarką, linoskoczkiem…
Jest wielopostaciowy i bezosobowy zarazem, niczym bóg, urodzony z myśli artystki, prosto z jej głowy, bezpośrednio z jej potrzeb. Czy w takim mężczyźnie uda się jej zakochać i kto, jak nie on sam, mógłby ją tego nauczyć? I czy ona, żywo zainteresowana kondycją współczesnych kobiet,
da się poprowadzić Mru, wokół którego wirują kobiety, nie zawsze jednak szczęśliwe w relacji z nim? W trakcie pracy nad projektem wybuchła pandemia, która w znaczący sposób zaczęła oddziaływać na konstrukcję filmu, a także na samych aktorów. Niektóre wątki prowadzonej narracji, odnoszą się do autentycznego doświadczenia, inne zaś są wykreowane. Gdzie przebiega linia pomiędzy fabułą filmu a dokumentalnymi opowieściami? Tego Kubiak w szkatułkowej konstrukcji filmu nam nie zdradza. Film „Myślała o nim Mru” został realizowany w opustoszałym budynku zabytkowego kina Nysa w Zielonej Górze.
Michał Markiewicz
2. Basia Bańda
Rewersy
2018-23, ekolina na płótnie, 66 szt.,
20×25 cm każdy
3. Basia Bańda
Cieplice
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
4. Basia Bańda
Meblowy
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
5. Basia Bańda
Okres owocowania
2023, kolaż na płótnie, 22×27 cm
6. Basia Bańda
Chwyty obronne
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
7. Basia Bańda
Gimnastyka
2023, kolaż na płótnie, 20×20 cm
8. Basia Bańda
Chwyty obronne
2023, kolaż na płótnie, 30×40 cm
9. Basia Bańda
Podgórzyn
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
10. Basia Bańda
Fuku namalował
2023, kolaż na płótnie, 13×18 cm
11. Basia Bańda
Gimnastyka
2023, kolaż na płótnie, 25×25 cm
12. Basia Bańda
Komunikacja międzygwiezdna
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
13. Basia Bańda
Chwyty obronne
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
14. Basia Bańda
Z miękką oparzeliną
2023, kolaż na płótnie, 25×25 cm
15. Basia Bańda
Chwyty obronne
2023, kolaż na płótnie, 18×24 cm
16. Basia Bańda
Szczepienie przez stosowanie
2023, kolaż na płótnie, 13×18 cm
17. Basia Bańda
Close
2023, kolaż na płótnie, 20×20 cm
18. Basia Bańda
Działka
2023, kolaż na płótnie, 30×40 cm
19. Aleksandra Kubiak
Do widzenia venlafaxinum, alprazolamum, citalopramum, doksepinum
2014, odlew gipsowy, tabletki, 15×21×45 cm
pomoc techniczna: Tomasz Relewicz
20. Basia Bańda
Bezsenność
2022, ekolina, akryl na płótnie, 40×90 cm
21. Aleksandra Kubiak
Kto jest blisko
2023, neon, wersja żółta, 72×72 cm
22. Aleksandra Kubiak
Dom do przenoszenia, 1-64
2022, 64 odlewy gipsowe, 9×18×4 cm każdy, paleta drewniana 50×41×10 cm
pomoc techniczna: Mariusz Herman
23. Basia Bańda
Czerwone wino i pół pizzy
2023, ekolina, akryl na płótnie, 140×170 cm
24. Aleksandra Kubiak
Myślała o nim
2020, wydruk pigmentowy na papierze bawełnianym, 60×80 cm, ed. 3 + A
foto: Marek Lalko
25. Basia Bańda
Dziura wypełniona powietrzem
2023, ekolina, akryl na płótnie, 100×100 cm
26. Aleksandra Kubiak
Rzeka
2014–2015, wideoperformans, 00:07:03
kamera: Dariusz Kawecki
montaż: Aleksandra Kubiak
Wycieczka nad Odrę, dziesięć minut od Zielonej Góry. Przy rzece ciepłe łachy piachu. Jeździłam tam ze swoim ówczesnym chłopakiem, zrelaksować się. Tym razem na brzegu rzeki leżała ogromna, martwa ryba. Położyłam się obok niej, chciałam mieć z nią zdjęcie, w tej sytuacji jak ze snu. Rozciągnęłam się przy niej, była dłuższa ode mnie. Bliskość martwego ciała przeraziła mnie. Poczułam ogarniający mnie lęk. Miałam wrażenie, że śmierć z ryby wejdzie we mnie, że się nią zarażę, że też tragicznie zginę.
