7- 30 kwietnia 2008
otwarcie i spotkanie z prof. Grzegorzem Kowalskim oraz studentami: 7 kwietnia, godz. 18.00
koncepcja wystawy: Grzegorz Kowalski, Cezary Koczwarski, Anna Senkara
uczestnicy: Paweł Althamer, Józefina Chętko, Michał Dudek, Katarzyna Górna, Cezary Koczwarski, Andrzej Kokosza, Łukasz Kosela, Radosław Kostyra, Dorota Kozieradzka, Katarzyna Kozyra, Eliza Kubarska, Katarzyna Kusak, Zofia Kwasieborska, Ryszard Lech, Ewa Łuczak, Jacek Markiewicz, Anna Molska, Jędrzej Niestrój, Tomáš Rafa, Anna Senkara, Karol Słowik, Anna Sołtysiak, Jane Stoykov, Dominik Wdowski, Jakub Wesołowski, Piotr Wysocki, Dariusz Zaraś, Monika Zielińska (ps. Monika Mamzeta), Artur Żmijewski
Wystawa „Ciało / Geometria” prezentuje prace studenckie powstałe w ostatnich latach w pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tytuł wystawy, zaczerpnięty z zadania fotograficznego stawianego przez Kowalskiego studentom, traktować można nie tylko jako antynomię, ale także dopełniające się kwestie. Uzupełnić je można przez kolejne pojęcia: ciału odpowiadać będą natura, intuicyjność, spontaniczność, organiczność, pejzaż; geometrii zaś – wizualny i myślowy porządek, rozum, surowość, dyscyplina.
Na wystawę składa się kilka części. Pierwszą z nich stanowi najnowsza instalacja wideo Cezarego Koczwarskiego, złożona z pięciu monitorów. Praca powstała w wyniku eksperymentu przeprowadzonego przez artystę. Do udziału zaprosił kilka osób, które dostały do ręki kamery, by rejestrować relacje z sobą samym, a właściwie – własnym ciałem. Zapis filmowy utrwalił proces cielesnej introspekcji: kamera skanuje poszczególne ciała, poznaje detale.
Drugą częścią jest wybór fotografii powstałych w Pracowni Technik Fotograficznych na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP. Częściowo więc „Ciało / geometria” kontynuuje głośną wystawę „Rzeźbiarze fotografują”, zorganizowaną przez Grzegorza Kowalskiego i Marylę Sitkowską w warszawskiej Królikarni w 2004 roku.
Trzecią część stanowią wyświetlane na dwóch monitorach filmy: nagrane podczas plenerów Pracowni w Dłużewie oraz w pracowni. Większość z nich powstała w poprzednim roku akademickim, gdy program Pracowni podporządkowano zderzeniu studentów z modernistycznymi formami sztuki lat 60. – podczas pleneru studenci dostali do dyspozycji równoboczne trójkąty, zaś zadania studyjne toczyły się wokół Kompozycji manipulacyjnej, pracy Grzegorza Kowalskiego z 1966 roku oraz zestawu czarnych prostopadłościanów.
Ważny kontekst dla tych trzech części ustanawiają starsze prace powstałe w Kowalni od początku lat 90. (głównie prace dyplomowe), tym razem przypomniane na wydrukach zawieszonych w przestrzeni galerii. Znajdą się tu studenckie prace Pawła Althamera, Katarzyny Kozyry, Artura Żmijewskiego, Jędrzeja Niestroja czy Michała Dudka.
Kowalnia
Prof. Grzegorz Kowalski prowadzi pracownię na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie od 1985 roku, gdy przejął ją po swoim mistrzu prof. Jerzym Jarnuszkiewiczu. O Kowalni, jak się potocznie określa pracownię, zrobiło się głośno na początku lat 90., gdy absolwentami zostali artyści dziś uważani za czołowych polskich twórców, kojarzeni z nurtem tzw. sztuki krytycznej: Katarzyna Kozyra, Paweł Althamer, Artur Żmijewski, Katarzyna Górna, Monika Zielińska. Wtedy w pracowni rzeźby pojawiło się nowe medium – wideo. W późniejszych latach Kowalnię ukończyli m.in. Anna Niesterowicz, Anna Konik, Michał Dudek i Ewa Łuczak. W 2001 roku została przekształcona w Pracownię Przestrzeni Audiowizualnej, zmieniając zasadniczo swój program.
Charakter dydaktyki Pracowni ma swe korzenie w dydaktyce nauczycieli Kowalskiego – Jerzego Jarnuszkiewicza i Oskara Hansena. O założeniach pracowni opowiadał Kowalski w 1992 roku: „Zasadą jest traktowanie studenta indywidualnie. Po prostu inaczej nie można. Z tego wynika zasada druga: jest to wolność światopoglądowa, intelektualna i artystyczna. Ta zasada stawia wymagania: pedagog musi się dostosować do wizji studenta, a student musi mieć tę swoją wizję. […] Trzecią zasadę pięknie ujął Jarnuszkiewicz: pedagodzy uczą się razem ze studentami. To jest właściwie podstawa filozofii pracowni. Pewna podstawowa równość wobec pytań, jakie stawia życie i sztuka” (Bąbel w rzeczywistości. Rozmowa z Grzegorzem Kowalskim i Romanem Woźniakiem przeprowadzona 19.01.1992 w pracowni R. Woźniaka w Warszawie, „Magazyn Sztuki”, nr 1, 1993, s. 32).
Grzegorz Kowalski (ur. 1942 w Warszawie) – w latach 1959-1965 studiował w pracowni prof. Jerzego Jarnuszkiewicza na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po studiach był asystentem w Pracowni Kompozycji Brył i Płaszczyzn Oskara Hansena (1965-1968) oraz w pracowni Jerzego Jarnuszkiewicza (1968-1980). W latach 1980-1985 prowadził pracownię rzeźby na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego warszawskiej ASP, a od 1985 własną pracownię dyplomującą na Wydziale Rzeźby. Uczestniczył w licznych sympozjach i biennale, m.in. Sympozjum Artystów Plastyków i Naukowców w Puławach (1966), II Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1967), Międzynarodowym Spotkaniu Rzeźbiarzy w Meksyku (1968). W latach 1970-1971 przebywał na stypendium na Uniwersytecie Stanowym Illinois w Urbana (USA). Po powrocie do Polski należał do grona artystów współtworzących galerię Repassage w Warszawie. Wówczas zaczął tworzyć typowe dla swego oeuvre akcje-pytania (np. Czy mógłbyś i czy chciałbyś wcielić się w zwierzę przed obiektywem?, 1977-1978), kolekcje (np. Buty, 1975) i zdarzenia (np. Odbitka, 1977). Autor tekstów krytycznych i teoretycznych, kurator wystaw (m.in. „Magowie i mistycy” 1991, „Powinność i bunt” 2004, „Rzeźbiarze fotografują” 2004, „Warianty” 2007).
